Surveillance in mensen met verhoogd familierisico op darmkanker kan minder belastend
Uit onderzoek, geleid door het Amsterdam UMC, blijkt dat de surveillance voor mensen met een verhoogd familierisico op darmkanker minder belastend en kosteneffectiever kan worden uitgevoerd door coloscopieën, oftewel kijkonderzoeken van de darm, af te wisselen met ontlastingstesten. De resultaten, gepubliceerd in het toonaangevende vakblad Gastroenterology, tonen aan dat surveillance bestaande uit een combinatie van coloscopieën en ontlastingstesten meer sterfgevallen door darmkanker kan voorkomen, terwijl er minder coloscopieën nodig zijn en de kosten ook lager uitvallen in vergelijking met de huidige praktijk waarbij alleen coloscopieën worden ingezet.
Huidige surveillance voor mensen met een verhoogd familierisico op darmkanker
Bij familiaire darmkanker hebben familieleden van darmkankerpatiënten een verhoogd risico op het ontwikkelen van darmkanker ten opzichte van de algemene bevolking. In Nederland heeft meer dan 2% van de bevolking in de leeftijdscategorie 45-70 jaar verhoogd familierisico op darmkanker. Momenteel wordt deze groep geadviseerd om elke vijf jaar een coloscopie te ondergaan tussen de leeftijd van 45 en 75 jaar. In het nationale bevolkingsonderzoek worden mensen zonder verhoogd risico op darmkanker tussen de 55 en 75 jaar elke twee jaar uitgenodigd om een ontlastingstest te doen. Indien deze test positief is, worden zij doorgestuurd voor een coloscopie.
Hoewel een coloscopie gevoeliger is om darmkanker op te sporen dan een ontlastingstest, is deze ook meer belastend voor de patiënt. Ook leiden de benodigde coloscopieën voor de surveillance van mensen met een verhoogd familierisico op darmkanker tot een hoge druk op de gezondheidszorg. Dit heeft geleid tot de vraag of surveillance voor deze groep kan worden geoptimaliseerd door het gebruik van ontlastingstesten in combinatie met minder frequente coloscopieën.
Het onderzoek en de resultaten
In de studie zijn verschillende strategieën geëvalueerd met een besliskundig model om de surveillance voor mensen met een verhoogd familierisico op darmkanker te verbeteren. Hierbij werd onder andere gekeken naar het verlengen van de tijd tussen coloscopieën en het gebruik van een ontlastingstest in de periode tussen twee coloscopieën. Eén van de onderzochte strategieën bestond uit het aanbieden van een coloscopie elke tien jaar gecombineerd met elke twee jaar een ontlastingstest, vanaf de leeftijd van 40 tot 80 jaar.
De resultaten laten zien dat deze gecombineerde strategie niet alleen meer sterfgevallen door darmkanker kan voorkomen, maar ook de belasting door coloscopieën vermindert en tegelijkertijd kosten bespaard vergeleken met de huidige praktijk van elke vijf jaar een coloscopie tussen de leeftijd van 45 en 75 jaar.
Conclusie
Voor mensen met een verhoogd familierisico op darmkanker is de nieuwe strategie van tienjaarlijkse coloscopieën met tweejaarlijks een ontlastingstest een veelbelovende optie voor toekomstige surveillance. Deze aanpak is niet alleen effectiever in het voorkomen van darmkanker sterfgevallen, maar vermindert ook de belasting voor patiënten en verlaagt de kosten voor de gezondheidszorg.
